Türk Ceza Kanunu’nun (TCK) 191. maddesi, uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanmak, bulundurmak, kabul etmek veya satın almak suçlarını düzenler ve bu suçlar için özel bir muhakeme usulü sunar. Bu bağlamda, suçluların rehabilitasyonu ve toplumdan dışlanmadan suçtan arındırılması amacıyla Kamu Davasının Açılmasının Ertelenmesi (KDAE) hususu düzenlenmiştir.
Kamu Davasının Açılmasının Ertelenmesi (KDAE) Hakkında Genel Bilgi
KDAE, Türk Ceza Kanunu’nda belirli suçlar için başvurulan bir düzenlemedir. Yasaklı maddelere ilişkin yapılan düzenleme ile, suçlunun ceza sorumluluğunu yerine getirmesinden ziyade öncelikle rehabilitasyon sürecine dahil edilmesine olanak sağlanır. Şüpheliye, topluma kazandırılmasına yönelik tedbirler uygulanır ve suçun tekrarlanmaması amacıyla denetimli serbestlik, tedavi ve psikolojik destek gibi önlemler devreye girer. Erteleme süresi boyunca failin davranışları dikkatle izlenir ve yükümlülüklerine aykırı hareket etmesi durumunda hakkında kamu davası açılır.
Erteleme Süresi ve Denetimli Serbestlik
Bu suçtan dolayı başlatılan soruşturmada şüpheli hakkında beş yıl süreyle kamu davasının açılmasının ertelenmesine karar verilir. Bu durumda şüpheli, erteleme süresi zarfında kendisine yüklenen yükümlülüklere uygun davranmadığı veya yasakları ihlal ettiği takdirde kendisi bakımından ortaya çıkabilecek olumsuz sonuçlar hakkında bilgilendirilmelidir.
Erteleme süresi zarfında şüpheli hakkında asgari bir yıl süreyle denetimli serbestlik tedbiri uygulanır. Bu süre, altışar aylık sürelerle en fazla iki yıl daha uzatılabilir. Hakkında denetimli serbestlik tedbiri verilen kişi, gerek görülmesi hâlinde denetimli serbestlik süresi içinde tedaviye tabi tutulabilir. Ayrıca, erteleme süresi zarfında uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanıp kullanmadığını tespit etmek için yılda en az iki defa şüphelinin ilgili kuruma sevkine karar verilir.
Şüphelinin Yükümlülükleri
Kişinin, erteleme süresi zarfında;
- Kendisine yüklenen yükümlülüklere veya uygulanan tedavinin gereklerine uygun davranmaması,
- Tekrar kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın alması, kabul etmesi, bulundurması veya kullanması
Hâllerinde hakkında kamu davası açılır.
Şüpheli, erteleme süresi zarfında, yükümlülüklerine aykırı davranmadığı ve yasakları ihlal etmediği takdirde, hakkında kovuşturmaya yer olmadığı kararı verilir.
Sonuç ve Değerlendirme
Kamu Davasının Açılmasının Ertelenmesi, uyuşturucu veya uyarıcı madde suçlarıyla mücadelede önemli bir ceza muhakemesi mekanizmasıdır. Bu düzenleme, failin rehabilitasyonu ve topluma kazandırılması amacıyla, cezalandırma yerine rehabilitasyon sürecine öncelik verir. Doğru bir şekilde uygulandığında, bireylerin topluma yeniden kazandırılması mümkün olabilmektedir.
Diğer yandan, KDAE’nin başarıyla uygulanabilmesi, kişinin rehabilitasyon sürecine uygun hareket etmesine ve verilen yükümlülüklere riayet etmesine bağlıdır. Detaylar için avukatınızdan yardım alınız.
